Ik dacht dat ik de enige was met beren op de weg, tot ik ontdekte dat het mijn autisme is dat ze voedt. Nu leer ik ze herkennen, temmen en soms zelfs knuffelen.

Ik ben Daphne, 39 jaar, en ik heb lang geworsteld met mezelf. Totdat ik eindelijk de diagnose autisme kreeg — en plots vielen er zoveel meer puzzelstukjes op hun plek. Alsof iemand eindelijk de gebruiksaanwijzing van mijn brein had gevonden (lag gewoon bij de stapel levensvragen).

Eén ding steekt er bij mij met kop en schouders bovenuit: de beren op de weg. En nee, dat zijn geen schattige pluche exemplaren. Voor mij betekent het dat ik dingen vaak veel groter maak dan ze zijn. Een simpel ‘wat-als’ verandert in no-time in een rampenscenario inclusief heftige soundtrack.

Wat ik de laatste tijd leer, is om kleine onderzoekjes te doen. Want hoeveel last heb ik er nou eigenlijk van? Ik dacht altijd dat ik af en toe op de berenexpeditie ging. Maar hoe meer ik onderzoek, hoe vaker ik ontdek dat er een complete berenpopulatie in mijn hoofd aanwezig is. Ik ben dus veel vaker op safari dan ik had aangenomen.

Autisme en relativeren

Mensen zonder autisme kunnen vaak beter relativeren. Waar zij een drempeltje zien, zie ik een bergpas met lawinegevaar. Mijn brein houdt nu eenmaal van de worst case scenario-modus — want stel je voor dat ik niet voorbereid ben!

Het gevolg? Ik zie geregeld op tegen situaties die eigenlijk helemaal niet zo spannend zijn. Ik verwacht altijd dat de anderen slimmer, handiger of verder ontwikkeld zijn dan ik. Dan kom ik thuis, denk ik terug, en blijkt steeds: het viel allemaal reuze mee. Niemand was superieur, ik was niet dom, en de anderen waren gewoon… aardig. Wie had dat gedacht?

Langzaam leer ik mijn beren te herkennen. Ik kan nu vaker tegen mezelf zeggen: “Ho, stop, dit is niet de realiteit, dit is je autisme die overuren draait.” En weet je? Dat helpt. Ik kan mezelf steeds beter geruststellen. Het leven wordt minder zwaar, vriendelijker, en ik beweeg met lichter.