Helpen voor de één is nog geen helpen voor mij. Dat zogenaamde helpen leidde tot flinke frustraties in mijn vriendschap met een van mijn beste vriendinnen: Toosje.
Ik ben Saskia, 32 jaar, hoogbegaafd en sinds 4,5 jaar heb ik mijn autismediagnose een echte hoogbegaafde autist dus. En ja nog steeds moeite met communicatie.

ALS HOOGBEGAAFDE AUTIST LEREN BETREKKEN

In de begeleiding leer ik steeds beter herkennen wanneer ik geïrriteerd begin te raken. In plaats van dat die irritatie zich opstapelt tot ik – op z’n zachtst gezegd – ontplof, probeer ik eerder actie te ondernemen. Niet makkelijk als hoogbegaafde autist, want dat betekent dat ik anders moet leren luisteren. Niet alleen met mijn oren, maar sinds kort ook met mijn lijf.

En geloof me: mijn lichaam is behoorlijk bezig met een geheel eigen manier van communiceren. Het probleem is alleen dat het flinterdunne signalen afgeeft terwijl mijn hoofd altijd de boventoon heeft gevoerd.

HERNIEUWDE KENNISMAKING

Ik zit in de beginfase van een hernieuwde kennismaking… met mezelf. (Ja, dat klinkt zweverig. Nee, ik weet ook niet waar de thee met kurkuma en Chi seed is gebleven.)

Ik herken dat Toosje vaak aannames doet. En ik begin te voelen wat dat met mij doet. Het is vermoeiend, verwarrend en frustrerend. Alsof ik eerst haar film moet terugspoelen voordat ik überhaupt mijn eigen rol helder heb.

HOE ZEG IK DAT ALS … HOOGBEGAAFDE AUTIST?

Tja. Hoe zeg je iets als je eigenlijk nog niet helder hebt hoe je iets moet zeggen?
Ik ben autistisch. Dat is een kracht, absoluut. Maar om dat te kunnen zien, moet ik wel eerst door een dikke laag mist, drijfzand en een handjevol communicatieve mijnenvelden ploegen. Het voelt als waden door dikke stroop, zwaar.

Aannames? Die zijn als modder op het pad. Want voordat ik mijn waarheid kan delen, moet ik eerst afpellen wat de ander allemaal al voor mij heeft ingevuld.

WAT JE ZEGT KLOPT NIET (HELEMAAL NIET)

Toosjes aannames kloppen vaak niet. Of deels. Of net niet. Of net wel, maar op dinsdag. En mijn hoofd gaat dan op onderzoek uit: Wat klopt er wél? Wat bedoelde ze precies? Wat wil ze daar dan mee?
Tegen de tijd dat ik daar deels uit ben, ben ik vergeten waar het nou eigenlijk allemaal mee begon.
Ik verzand compleet in het ontrafelen van de aanname. Het is alsof iemand een puzzel voor je maakt en jou dan vraagt om ‘even snel’ de stukjes opnieuw te leggen.

OH, JE WILT HELPEN?

Pas veel later besefte ik: Ohhh… Toosje denkt dat ze me helpt.
Maar waarmee dan precies?

Ze had geen idee hoeveel haar manier van helpen mij juist in de weg zat. En ik? Ik moet nu ook nog leren wat ikzelf dan eigenlijk wél nodig heb.

“Nou,” dacht ik, “dat Toosje kapt met haar aannames te doen.” Simpel toch?

Maar ja, niet iets doen is voor sommige mensen een onmogelijke opgave, zegt mijn coach vriendelijk.
“Wat wil je dat Toosje wel doet, altijd wat wel.” Aldus mijn vriendelijke coach die je af en toe door de muur zou willen trekken.

“Uhhhh”, tja die is wat lastiger moet ik toegeven.

DE COACH (a.k.a. DE TIRAN)

Mijn coach is fantastisch. En verschrikkelijk. Tegelijk.
Ze is een soort communicatie-tiran en heeft al vaker te maken gehad met een hoogbegaafde autist :-/.
Ze laat me alle hoeken van mijn brein zien, inclusief de stoffige vergeten zolderkamertjes.

‘Ah,’ zegt ze dan ook nog met een glimlach die ik een beetje te vind, ‘wil je een keuze, Saskia?’
‘Ja, doe maar,’ zucht ik. Gewoon, om ervan af te zijn.
Keuzes helpen me. Echt. Soms weet ik totaal niet waar ik het zoeken moet. En dan is een duidelijke vraag een reddingsboei in een zee van onduidelijkheid.

‘Nou,’ zegt de coach, ‘geef aan wat je wél wilt op dat moment. Bijvoorbeeld: Zou je liever een vraag willen in plaats van een aanname? Dan kan je aan Toosje vragen of ze een vraag zou kunnen maken van haar aanname?’
Ja. Dat dus. Precies dát helpt.

‘En hoe leid je dat dan in?’ vraagt ze, met een twinkeling die veel te veel op plezier lijkt.
Jaja. Help me maar weer, tiran. Ik weet dat ik dit niet kan.
“Nog niet kan”, aldus mijn coach, “soms zijn maar kleine aanpassingen nodig” 🙂

Download hier de tips and tricks: Van aanname naar vraag (11 downloads )